Ecoloog Dirk van Pijkeren is als adviseur verbonden aan het projectteam in Broekgraaf. Als ecoloog denk je mee over mee over de invulling van de natuur in de wijk, het groen en het water. Het bouwen van een nieuwe wijk heeft een effect op de bestaande natuur. Een belangrijke taak voor de ecoloog is te zorgen dat de flora en fauna in en rondom het plangebied niet onnodig geschaad wordt door de bouwwerkzaamheden. En dat er alternatieve leefgebieden worden gecreëerd voor de reeds voorkomende soorten. Om Leerdam heen, maar ook binnen de bebouwde kom vind je veel beschermde natuurgebieden en beschermde soorten. Die soorten zijn als beschermd aangemerkt door een wettelijke grondslag, of doordat een soort niet veel in Nederland voorkomt.
In de praktijk richt het werk zich overwegend op bijzondere diersoorten (zoals een aantal amfibieën in Broekgraaf) en minder op beschermde planten. Een nieuwe wijk is namelijk in basis niet een plek waar die laatste groep veel voorkomt. Dat heeft te maken met dat het agrarisch gebied betreft dat door intensieve bemesting heel voedselrijk is. En in een voedselrijke omgeving ontstaat er minder variatie in de vegetatie. Hier domineren vaak soorten als brandnetels en gras. In Broekgraaf vind je trouwens wel enkele zeldzame plantensoorten in de watergangen, omdat daar ook de zeldzame diersoorten voorkomen. Die soorten zoeken elkaar op, van nature.
Als kind al had Dirk al een grote interesse voor de natuur om hem heen. “Natuur is rust, maar ook onvoorspelbaar”, legt hij uit. Wat als kind begon met het vangen van beestjes en het onderzoeken en kweken van plantjes, groeide in het volwassen leven uit tot een passie voor (de historie van) landschappen en zoals hij het zelf noemt ‘niet-minuscule natuur’, met name vleermuizen en niet vliegende zoogdieren.
In zijn werk is vooral die grote passie voor de natuur heel goed merkbaar. Dirk is niet een type ecoloog die zich alleen op de droge, noodzakelijke taken richt. Zijn kracht zit in zijn enthousiasme, veelzijdigheid, en de capaciteit integraal te observeren wat er speelt in het gebied, zelfs als een onderwerp niet tot het formele takenpakket hoort.
In de ecologische begeleiding van een bouwproject ben je verantwoordelijk voor de natuur in en om de wijk. Naast dat je zorgt voor alternatieve leefgebieden voor zeldzame populaties in het gebied en maatregelen en protocollen voor werkzaamheden op die plekken, denk je mee over de ecologie in de wijk. De ecologische zone is bijvoorbeeld als compensatiegebied ontstaan door de samenwerking met de ecoloog.
Hoe een werkdag eruit ziet varieert enorm, maar Dirk zijn dag begint altijd in het veld. Hij maakt een rondje door de wijk en bezoekt de verschillende bouwplaatsen. Gebeuren er op het gebied van de natuur zaken waar hij actie op moet nemen, dan koppelt hij dit terug aan de aannemers en andere betrokkenen en noteert de meldingen in een logboek. Er worden regelmatig onderzoeken gedaan, inclusief advieswerkzaamheden in schriftelijke rapportages. Voor bepaalde werkzaamheden zijn ontheffingen en gepaste maatregelen. In dat geval is er uitgebreid en regelmatig overleg met de toezichthouders en aannemers voor duidelijke afspraken.
Met name in het afgelopen jaar zijn er goede stappen gemaakt op het gebied van de ecologie in Broekgraaf. Het onderwerp staat hoog op de agenda en er is een duidelijk beeld van de benodigde aanpak. Ook bij de aannemers, die precies weten waar ze rekening mee moeten houden bij de werkzaamheden om de flora en fauna niet onnodig te schaden. Tegelijkertijd vindt er ook onderzoek plaats naar de ontwikkeling van de natuur ten tijde van en na afronding van de woningbouw.
